Timothy Earle – Şefler Nasıl İktidara Geldiler

Şefler Nasıl İktidara Geldiler? Şeflikleri inceleyerek, politik iktidarın doğasına ve sosyopolitik karmaşıklığın evrimine dair temel sorulara yanıt vermeye çalışıyor. Northwestern Üniversitesi Antropoloji Bölümü Profesörü Timothy Earle, şefliklerin temel dinamiklerinin devletlerinkiyle esasen aynı olduğunu ve devletlerin kökeninin, şefliklerin ortaya çıkışı ve gelişimine bakılarak anlaşılabileceğini savunuyor.

Şefliklerin tarihi, bazı durumlarda, geniş ölçekli, siyasi olarak merkezileşmiş toplumların kurumsallaşmasına, diğer bazı durumlarda ise oldukça parçalanmış ve dengesiz bölgelerin ve rekabet halindeki politik birimlerin oluşumuna yol açan evrimsel gelişim çizgilerini ortaya koymaktadır. Şeflik toplumlarının dinamiklerinin anlaşılması, modern dünyanın tarihsel altyapısına temel bir bakış açısı sunmaktadır.

Bu kitaptaki argümanları geliştirmek için üç örnekten yararlanılmıştır: Neolitik ve Erken Bronz Çağı'nın (M.Ö. 2300-1300) Danimarka'sı, insan yerleşimine açılmasından dünya ekonomisine eklemlenmesine değin (M.S. 800-1824) Hawai'i ve erken Huacrapukio şefliklerinden İnka emperyal fetihlerine değin (M.S. 500-1534) Peru'nun Andlar bölgesi. Her üç bölgede de yapılan geniş saha çalışmalarından yola çıkılarak, bu örnekler, farklı toplumsal iktidar temellerine sahip olan şeflikleri betimlemektedir. Bu çalışma, incelediği örnekler arasındaki temel ekonomik ve tarihsel farklılıkların, iktidar stratejileri ve bu stratejilerin politik sonuçları arasındaki farklılığı anlamaya yardımcı olduğunu varsaymaktadır. Bu çalışmanını nihai amacı, şeflerin nasıl iktidara geldiklerini ve birbirleriyle çelişen iktidar temellerinin toplumların evrimsel çizgileri üzerindeki etkilerini saptamaktır.