Devlet
Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi
İş Bankası Kültür Yayınları
372
Platon – Devlet
Devlet
Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi
İş Bankası Kültür Yayınları
372
Devlet
Hasan Ali Yücel Klasikler Dizisi
İş Bankası Kültür Yayınları
372
Karl Marx – 1844 El Yazmaları
1844 El Yazmaları
Birikim Yayınları
182
1843-46 Marx ́ın klasik iktisatçılarla ilk tanıştığı yıllardır; bu süre içinde Marx, burjuva iktisadının kavramlarını burjuva iktisadına karşı kullanmak diye tanımlayabileceğimiz bir yöntemle uzun, bir kısmı kaybolmuş defterler doldurur. 1844 El Yazmaları burjuva politik iktisadını ve burjuva iktisat sistemini eleştiren “genç” Marx ́ın ilk iktisadi araştırmalarının müsveddeleridir.
Marx 1844 Elyazmaları'nda paranın iktidarının her değeri aksine döndürdüğünü söylerken, ilkin “sadakati sadakatsizliğe çevirir” diye başlar saymaya: “Aşkı nefrete, nefreti aşka, erdemi fenalığa, fenalığı erdeme...” diye devam eder. 1932 yılına kadar yayımlanmayan bu müsveddeler ücretli emeğin insanı nasıl yabancılaştırdığının ele alındığı olgusal bir analizdir. Metin boyunca Rousseau ́nun, Feuerbach'ın, Proudhon'un, Hegel ́in etkilerini takip ederken, Marx ́ın klasik
iktisatçılarla (Adam Smith, Ricardo, Sismondi, Say...) yürüttüğü tartışmaya da şahit oluruz.
Sosyal bilimci, tarihçi ve devrimci olarak hiç kuşkusuz en etkili sosyalist düşünür olan Marx ́ın fikriyat evrimini gösteren ilk çalışmalarıdır 1844 El Yazmaları.
Frantz Fanon – Yeryüzünün Lanetlileri
Yeryüzünün Lanetlileri
Versus Kitap
314
Frantz Fanon'un sömürgeciliğin sömürge halkları üzerindeki psikolojik sonuçlarını analiz etmeye çalıştığı en ünlü eseri olan Yeryüzünün Lanetlileri sömürgecilik karşıtı mücadelenin ve Üçüncü Dünya'nın özgürlüğünün manifestosu olarak bilinmektedir. Afrika'daki ulusal kurtuluş hareketlerinin ve Amerika birleşik Devletleri'ndeki Kara Panterler örgütünün esin kaynağı olmuştur.
Soylu ruhlarımız ırkçıdır!
Bu gerillalar benimsenmek için şövalyece davranmalıdırlar; insan olduklarını kanıtlamanın en iyi yolu budur. Bazen sol onları ayıplar: "Fazla ileri gidiyorsunuz, sizi daha fazla destekleyemeyiz." Yerliler onların desteğine hiç mi hiç aldırmazlar; bu desteği alıp bir taraflarına sokabilirler, değeri bu kadardır. Savaş başlar başlamaz bu sert gerçeği gördüler: Biz de herkes gibiyiz, hepimiz onlardan yararlandık, bir şey kanıtlamaları gerekmez, kimseye ayrıcalıklı muamele etmeyecekler. Görev tek, amaç tek: her tür araçla sömürgeciliği sürüp atmak. En uyanıklarımız gerektiğinde bunu kabul etmeye hazırdırlar, ama bu güç denemesinde aşağı insanların bir insanlık belgesi elde etmek için kullandıkları tamamen insanlıkdışı yöntemi görmeden gelemezler: Hemen verin şu belgeyi de barışçıl yollarla bunu hak etmeye çalışsınlar. Soylu ruhlarımız ırkçıdır.
Fanon'u okuyun. Fanon, bu bastırılamaz şiddetin ne de bir bardak suda fırtına, ne barbar içgüdülerinin yeniden ortaya çıkışı ne de bir hınç olduğunu kusursuzca gösteriyor: kendine gelen insandır bu.
Jean-Paul Sartre
Yorgo Andreadis – Neden Kardeşim Hüsnü
Neden Kardeşim Hüsnü
Belge Yayınları
131
... 50 yıldan fazla bir süredir bilmediğiniz bir erkek kardeşiniz olması mümkün mü? Yaşamım süresince pek çok garip şey geldi başıma. Bu ise en garip olanıydı. Umarım bu, karşılaştığım tüm sürprizlerin en sonuncusudur.
... Babam 1965'te 80 yaşında öldü. Bana bu erkek kardeşten hiç bahsetmedi. Annem ise 1984'te 83 yaşında öldü. O da bu konuda tek sözcük söylememişti.
... Annemle babam, aileleri, çocuklarıyla evleri Batum'da olan tutucu insanlardı. Babam Kyriakos, orada doğmuştu. Onun ana-babası yani büyükbabamla babaannem gizli Hristiyan olup, Karadeniz'in Türk kesiminden Batum'a gelmişlerdi. 1856 yılında Sultan, Hattı Hümayun'a yayınlayıp onlara peçelerini açma hakkını verdi. Onlar da açıldılar. Kanun onların lehineydi. Ama hangi kanun. Onlar iki yüz yıl boyunca Müslüman olarak yaşadılarsa da gizliden gizliye, Hristiyanlardan daha fanatik Hristiyan haline gelmişlerdi. Şimdi ise kendilerini açarak, kellelerini kaybedebilirlerdi. Evet, Sultan kendilerine bu hakkı vermişti ama O, çok uzakta, İstanbul'da, onlar da milletlerce uzakta Doğu'da idiler. Yörelerindeki ağa ne diyecekti? İslam'dan vazgeçerek işledikleri günah ölümcüldü. İşte bu nedenle, her yeni çift, evlendikten sonra, kendi köylerini terkederek, kendileriyle aynı dili paylaşan yabancı ulusların arasında özgürce yaşamak üzere göç ettiler...