Engin Yıldız – Gecekondu Sineması

"Bu kitapta gecekondu olgusunu, film anlatısının merkezine koyan filmlere ağırlık verilmiştir. Türk sinemasının ve sinema sanatının, modern bir kültürel form olarak, toplumsala ilişkin değişimlere eşlik ederken, bir kültürel üretim alanına dönüştürülen gecekonduların sinematografik ele alınışları tarihsel süreç incelenerek ve bu doğrultuda dönemselleştirmeler yapılarak incelenmiştir.

'Gecekondu' kavramı Türkiye'de ilk kez 1940 yılından itibaren literatüre geçmiştir. 'İlk gecekondu filmi' ise Orhan Kemal'in bir öyküsünden Atıf Yılmaz'ın 1959 yılında uyarladığı Suçlu filmidir. Ancak toplumsal sorunların sinemada güçlü bir şekilde yer almaya başlaması 1960'h yıllarda olmuştur. 1950'lerde başlayan iç göç, gecekondu ve gecekondulu insanın konumunu ana motif olarak aslında, 1964'te çekilen Halit Refiğ'in Orhan Kemal'den uyarladığı Gurbet Kuşları (1964) filmi olmuştur. Göç eden insan ve gecekondu olgusu sinemamızda her dönem yerini bulmuş bir olgudur. Ancak bu ele alış, çok kez bir mekânsal fon durumunun ötesine geçmeyen, sığ bir ele alıştır. 1960'lardaki genel toplumsal gerçekçi eğilim sinemamızda da yer etmiş ve olguların ele alınışını da etkilemiştir."