Kategori: Deneme

“İnsan ki eşrefi mahlukattır, içindeki semavi özü keşfetmekle yükümlüdür. Çıkacaksın yollara, kendine doğru git gidebildiğin kadar. Keşif boynumuzun borcudur. Aşkı keşfetmek, dünyayı keşfetmek, Kendimizi keşfetmek Öteki'ni keşfetmek...”

-Elif Şafak – Firarperest’ten bir alıntı

Kasım 2010 tarihinde Doğan Kitap tarafından yayımlanan Elif Şafak kitabı Firarperest, yazarın alışılagelmiş roman türünden ayrılarak yazdığı deneme türündeki kitaplarından biridir. Kitabın kapak tasarımı Uğurcan Ataoğlu’na aittir, kapak fotoğrafını ise ünlü fotoğraf sanatçısı Mehmet Turgut çekmiştir. Grafik tasarımını Fatma Yollar’ın yaptığı kitapta M. K. Perker’in illüstrasyonları dikkat çekmektedir.

Elif Şafak, Firarperest adlı denemesinde kendi ruhunun içinde sıkışıp kalmış insanların kendi öz benliklerine “firar” edip kendilerine daha yakından bakmayı anlatmaktadır.

(...) Derken o yolculukta bir an geliyor, durup geriye bakma gereği duyuyorum. Geçtiğim yolları, uğradığım durakları, güzergâh boyu karşılaştıklarımı anımsıyorum.

Bu kitap dünden bugüne yazdıklarımdan ufacık bir seçkidir. Bir alıntılar kitabı. Karın doyursun diye değil, tadımlık niyetine.

Kağıdın üzerine konmuş birkaç tatlı kelam.
Kâğıt Helva...
Elif Şafak

"… bir gün bir bilge, kendi türleriyle uçmayı reddeden iki ayrı cins kuşa rastlar yol kenarında. Hayli merak eder bu iki farklı yaratığın nasıl olup da kendi aileleriyle, ait oldukları yerlerde yaşamak istemediklerini, nasıl olup da bir 'yabancı'yı kendi kardeşlerine yeğlediklerini. Biri karga, biri leylek... O kadar farklıdır ki kuşlar, ihtimal veremez birbirlerini sevdiklerine, türdeşleriyle değil de birbirleriyle uçmayı yeğlediklerine. Öyle ya, karga dediğin kargalarla uçmalıdır, leylek dediğinse leyleklerle. Yaklaşır ve merakla inceler kuşları. Ta ki her ikisinin de topal olduğunu keşfedinceye kadar. O zaman anlar ki, birlikte kaçar, birlikte uçar, beraber yaşamaları beklenenlerin yanında tutunamayanlar."

"Med-Cezir başlığı altında yazılarını toplamış Elif Şafak. (…) Dergilerde, gazetelerde yayımlanmış yazılar. Tarihsiz, çoğu kez de tarifsiz. Kendini de benzettiği, kökleri havada Tuba Ağacı gibi metinler. Böyle de olması gerek. Metin tek başına boşlukta duruyorsa duruyordur zaten. Durmuyorsa hiç durmasın zaten. Tarihsiz durabiliyorsa tarif edebilir kendini metin."
-Ece Temelkuran-

"Elif Şafak'ı yalnız romanlarından tanıyanlara, kafalarındaki fotoğrafın eksik karelerini tamamlamak için Med-Cezir'deki yazıları okumalarını salık veririm. Burada kanlı canlı, öfkesiyle, inadıyla, kırılganlığıyla, tutkularıyla velhasıl renginin bütün tonlarıyla Elif Şafak var."
-Ali Çolak-