Büyük Sığınak: Türk Yahudilerinin 500 Yıllık Serüveninden Sayfalar
Cep Kitapları
151
Bu kitap bir Yahudi tarihi değildir. Yahudi tarihinde bir bölüm teşkil eden "Türk Yahudileri"nin, bu topraklardaki 500 yıllık serüveninden ilginç yönleri, bir tarihçi değil de, gazeteci gözü ile sunmaya çalıştık. İspanya ve Portekiz'den başlayan, Osmanlı İmparatorluğu'na sığınma ya yönelik Yahudi göçünün nasıl olduğu değil de, bu "Büyük Sığınak"ın oluşumu bazı ayrıntılarla ele alındı. Örneğin Osmanlı İmparatorluğu'nun Yahudileri kabul edişindeki nedenin sadece bir "lütuf' olmadığı, bunun bir politikanın gereği olarak onaylandığı, açıklıkla belirtildi. Yahudilerin, Osmanlı ve Türk vatandaşı olarak bu "Büyük Sığınak"ta edindikleri yer ve bunun oluşmasında ortaya konan "evrensel çaba" üzerinde özellikle duruldu. Yalnızca ticaret hayatındaki yerleri ele alınmadı. Siyasetin genel yapısında, örneğin İttihat ve Terakki'deki yerleri, Batı'nın "azınlık anlayışı"na karşı çıkan düşünceleri ve önemlisi "Türkçülük-Turancılık" ve "Türkleşmek" konusundaki anlayışları, günümüz kuşağına ayrıntısı ile aktarıldı. Bölümlerin ele alınmasında, kişisel yargılardan, öne sürülen "beyan"lardan mümkün olduğu kadar kaçınıldı ve olaylar, genel kanılar ve belgelerden yola çıkılarak sunuldu. Örneğin Kurtuluş Savaşı, azınlıklar ve Atatürk'le ilgili bölümlerde, bireysel görüşlerden çok "cemaat"in resmi bakışı dikkate alındı. Görüleceği gibi kitap, Siyonizm~Masonluk ya da "dönmelik" gibi konuları içermemektedir. Biz Türk Yahudi'lerinin "sosyal topografyası"na farklı bir gözlem getirmeye çalıştık. Daha ilgi çekici olmak çabasıyla hareket etmedik ve belirttiğimiz bu yönün dışında kaldık. Sabetay Sevi, Yasef Nasi, Esther Kira gibi konuları ele almadık. Sabetay Sevi konusu çok işlenmiş, doğru-yanlış çok sayıdaki kitapta olay anlatılmıştı. Diğerleri ise, çoğunlukla karşıtı olmayan kaynaklara dayalı, süreli yayınlardaki yazılardı. Sadece Torlak Kemal konusunu genişletebilmek konusunda çabalarımız olduğunu belirtmeliyiz. Ancak sonuçta Şeyh Bedrettin'e dayalı büyük bir bölümde, karşınıza "Torlak Kemal" paragrafıyla çıkmak istemedik. Müslümanlığı kabul edip, Şeyh Bedreddin'in yanında silaha sarılan ''Torlak Kemal"in...
