Etiket: İlya Ehrenburg

Tröst adlı romanın bir Amerikan tröstünün etkinlikleri sonucu Avrupa'nın yok edilişinin tarihidir. Bu ayın zamanda bir taşlama, bir yergi olup, şimdi bile onu 'Üçüncü Dünya Savaşının Olayları' başlığı altında yeniden yazabilirim.

Avrupa benim gözümde bir mezarlık değil, kimi zaman sevimli, kimi zaman sevimsiz bir savaş alanı olmuştur. Gençliğimde Paris!teyken orasını böyle görmüştüm, 1922'de tedirgin Berlin'e vardiğimda onu gene böyle buldum.

Paris Düşerken, Fırtına ve Dipten Gelen Dalga'dan oluşan nehir roman, 20. yüzyılın en hareketli dönemini tüm tarafları ve çeşitli yönleriyle tasvir eden dev bir eserdir.

Savaşın ayak seslerinin duyulduğu 1930'ların ikinci yarısından, soğuk savaş rüzgârlarının Avrupa'yı içine aldığı 1950'li yıllara kadar uzanan dönemi kapsayan bu eserin ilk kitabını oluşturan Paris Düşerken'de, yayılmacı Hitler faşizminin işgali altındaki Paris'te toplumun farklı kesimleri üzerine projektör tutulur. Bir yanda işgalcilere çıkar hesaplarıyla bağlı olan yönetici elit ile burjuvazi, diğer yanda faşizme karşı yurt savunması için örgütlenen direnişçiler bu saflaşmanın iki ana kesimini oluşturmaktadır. İşgal günlerinde, her şeylerini geride bırakarak, kafileler halinde kentlerini terk eden Parislilerin trajedisi, uluslararası diplomasinin satranç tahtasında yapılan hamleler, cepheden gelen bozgun haberleri, direniş hareketini örgütleme çabaları...

İlya Ehrenburg'un bu eseri yüzyılın en büyük romanlarından sayılan ve sayısız dilde basılarak milyonlarca insan tarafından beğeniyle okunan bir klasik.

"- Sevgilim, ben de ateş etmesini öğrenmek istiyorum. Ulusal ordumuzun subayının eşi de silah tutmasını bilmelidir. İzin verirsen bu küçük haydutun piposunu vurmaya çalışacağım.

Teğmen böylesine masum bir eğlenceyi ona çok görücek değildi ya! Askerden birinden aldığı tüfeği nişanlısına uzattı. Kızın elinde tüfeği gören tutsaklar kaçışarak çitle çevrili alanın bir köşesinde sıkıştılar. Ortada gülümseyerek duran küçük Pol kaldı, elinde de piposu... Gabriyel pipoyu hareket halindeyken vurmak istediği için nişan alırken çocuğa:

- Koş! Şimdi ateş edeceğim, dedi.

Pol hiç istifini bozmaksızın ortada dikiliyordu. Gabriyel daha fazla beklemeden ateş etti, ama ilk kez böyle bir işe giriştiği için, pipoyu ıskalaması hoş karşılanabilir. Ama Teğmen dayanamadı:...