Dost Kitabevi
131
Tarihte, kalp para kadar, kalp metin de üretilmiştir. Belirli bir iktidara meşruyet sağlamak, belirli bir kültüre ayrıcalık tanımak ya da bir topluluğa geçmiş yaratmak için "bulunuverilen" belgeler, kitaplar vardır. Bu kitaplar, nedense, bilinmedik dillerde yazılmış, tarihin köşelerine sıkışış kütüphanlerde unutulumuş ve yine nedense, bazı alimler tarafından, gerektiğinde, "keşfedilivermişlerdir". Ulvi amaçlara hizmet eden ka l p a zanların yanı sıra, bireysel tamamen maddi amaçlara hizmet edenler de vardır. Mesleğinde yükselmek isteyenler gibi. Beri yanda da bu metinleri, bu kitapları, bu belgeleri masaya yatıran bilginler, dilciler, alimler bulunur. Belgelerin kalp olduğunu tescil etmeye çalışır, bunun için de ayrıntılı yöntemler geliştirirler. Grafton, kitabında bizi ayrıksı olduğu kadar büyüleyici de olan büyük metin ka l p a zanlıklarının tarihine götürüyor. Erasmus'tan Chatterton'a, namuslu ka l p a zanlardan namussuza, bu kavramların nasıl anlam kaymasına uğradığı da göstererek, bizi sıradışı dehalarla tanıştırıyor. Bu sürece anlatırken, özellikle Casaubon, Scaliger gibi yazarlar aracılığıyla, tarihsel metinlerin özgünlüğü, eskiliği geçerliliği üzerine geliştirilmiş araştırma yöntemlerinin ana gelişme evrelerini gösteriyor. Tarhin, geçmişin bilgisinden bir bilim olmaya doğru tutkulu ilerleyişi hakikat ve gerçeklik üzerine soruları da barındırıyor. Bazı kalp metinlerin gerçek olduğuna bir zamanlar kalben inanılmıştır. Peki, şimdiki gerçek ne?